Interactie en samenwerking
Hier mikken we op het ‘samen’ -gevoel. Het sociale aspect van onderwijs is een troef die we vaak nog te weinig uitspelen: samen actief leren, coöperatieve leerstrategieën, CLIM, … Het zijn tools waarlangs we talige en andere leerkansen gevoelig verhogen. Elk onderwerp krijgt extra dimensies als we interactie integreren in onze aanpak. De drempels bij veel leerkrachten zijn vrijwel altijd terug te brengen tot eigen twijfels en angsten. De voordelen van samen leren zijn legio en overstijgen het aantal hindernissen die je als leerkracht moet nemen.
“Mijn kinderen hebben het geluk om in een school te zitten waar heel veel verschillende talen en nationaliteiten aanwezig zijn. Hierdoor kunnen ze dagelijks meegenieten van de rijkdom van talen en culturen. Het is een ware ontdekking! Maar meer nog ontwikkelen ze een open en onbevooroordeelde kijk op de wereld rondom hen. En dat is dankzij de school die àlle talen, van waar dan ook, als een meerwaarde ziet en die ook benut.” (moeder)
De leerkracht is de motor, de gekozen werkwijze het middel
Stimuleren van het leren-van-elkaar
Door te leren via interactieve en coöperatieve werkvormen komen uiteenlopende perspectieven aan bod. Leerlingen kunnen zo leren van elkaar en samen kennis opbouwen. Stel bewust groepen samen om de heterogeniteit aan perspectieven in de groepen te verhogen. Zo zorg je ervoor dat àlle leerlingen kansen krijgen om van elkaar te leren. Meer nog: leerlingen die de kans krijgen om van gedachten te wisselen over talen en taalvarianten kunnen zo vanuit het ontdekken van het ‘andere’ hun eigen wereld(beeld) verruimen.
Meer informatie in de bundel:
Interactieve en coöperatieve werkvormen
Maximaliseren van interacties
Hanteer open vragen. Deze manier van bevragen is niet gericht op ‘juiste antwoorden’ maar eerder op het stimuleren van fantasie of opbouwen van redeneringen. Door leerlingen uit te dagen in het zoeken naar verschillende oplossingsmogelijkheden kan je de kansen tot samenwerking maximaliseren. Door leerlingen ervaringen of bevindingen te laten uitwisselen verrijk je de interacties en verhoog je de spreek- en leerkansen van àlle leerlingen. Bovendien vergeten leerkrachten dat leerlingen vaak de beste eerstelijnsondersteuners voor elkaar zijn. Dit geldt ook voor het omgaan met talige diversiteit. Hier speelt je eigen taal een belangrijke rol. Leerlingen kunnen elkaar (veel) beter ondersteunen indien ze hun thuistalen mogen inzetten als hulpmiddel.
Werk maken van interactie en samenwerking via exploreren
Door talige diversiteit zichtbaar te maken en te waarderen, geven leerkrachten aan dat ze openstaan voor taaldiversiteit en culturele verschillen in de maatschappij. Meer nog, ze hechten er belang aan. Bovendien biedt talensensibilisering én voor meertalige én voor ééntalige leerlingen ? én ouders heel wat positieve voordelen.
Talige diversiteit zichtbaar maken, hoe doe je dat?
Rarara, wat ben ik?
Bekijk deze film.
Zo kom je te weten hoe een leerkracht van het 5de leerjaar flexibel omgaat met het inpassen van talige diversiteit in haar lessen.
Wil je graag meer inspirerende praktijkvoorbeelden?
Beeldtaal.
Ritme, rijm & rap.
Werk maken van interactie en samenwerking via exploiteren
Het exploiteren van talige diversiteit gaat een stapje verder dan het exploreren. Talige diversiteit wordt zo niet enkel zichtbaar gemaakt en gewaardeerd maar ook gestimuleerd en benut als didactisch kapitaal. Dit noemen we functioneel veeltalig leren.
Talige diversiteit benutten, hoe doe je dat?
Talige diversiteit in een krachtige leeromgeving
Het benutten van thuistaal ligt soms heel erg voor de hand.
Bekijk dit filmfragment.
Het toont je verschillende kleine voorbeelden.
Wil je graag meer inspirerende praktijkvoorbeelden?
Film bij Vaardigheden: Voorlezen in alle talen.
Vertalen voor elkaar.